Studenckie pułapki kariery – 7 błędów, które mogą wstrzymać Twój sukces
Studia to wyjątkowy etap kształtowania perspektyw zawodowych i prywatnych, okres prób i nabywania doświadczeń, a jednocześnie czas pułapek utrudniających osiągnięcia. Wielu studentów bagatelizuje planowanie przyszłej ścieżki, a to może rodzić problemy podczas poszukiwania pracy po studiach. Według Głównego Urzędu Statystycznego w 2022 roku średnie miesięczne zarobki brutto osób z wyższym wykształceniem były o 75% większe niż u tych po szkole średniej. Taki wynik pokazuje, jak znacząco decyzja o podjęciu i ukończeniu studiów wpływa na późniejsze wynagrodzenie. Rozwój akademicki przekłada się na przyszłość, skutkując lepszymi płacami oraz pewniejszą pozycją na rynku. Jakich błędów unikać w trakcie studiów, by zagwarantować sobie sukces?
Jak niektóre wybory odbijają się na karierze i życiu prywatnym
Postanowienia podejmowane w czasie studiów, na przykład kierunek, specjalizacja, a nawet uczestnictwo w dodatkowych inicjatywach, wywierają długotrwały wpływ na zawodowe losy. Raport „Młodzi na rynku pracy” (Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej) podkreśla, że wybór kierunku studiów wpływa na późniejsze dopasowanie do rynku oraz na satysfakcję z pracy. Te decyzje decydują także o naszej stabilności finansowej, mając bezpośrednie przełożenie na subiektywne zadowolenie z obowiązków zawodowych.
Zdolność zachowania naturalnej równowagi pomiędzy pracą a sferą prywatną, zwana work-life balance, także rozwija się już w trakcie studiów, podobnie jak poczucie spełnienia w dorosłości. Sam wybór, czy w czasie nauki podjąć pracę dorywczą lub z niej zrezygnować, może przesądzić o tym, czy później będziemy mogli pochwalić się solidnym doświadczeniem.
Rozważne podejście do finansów podczas studiów, szczególnie w obszarze oszczędzania i gospodarowania budżetem, bywa fundamentem bezpieczeństwa ekonomicznego. Nawet miejsce zamieszkania i pogodzenie komfortu z dostępnymi środkami bezpośrednio przekładają się na skuteczność nauki i ogólne samopoczucie. Nie można też zapominać o codziennym życiu prywatnym – dbałość o zdrowie, o czas regeneracji i bliskie relacje mają ogromne znaczenie w tym okresie. Nietrudno tu o zaniedbanie niektórych obszarów życia. Czego należy unikać w szczególności?
7 błędów, które mogą przekreślić sukces:
Odkładanie doświadczenia zawodowego na później
Częsty problem studentów polega na przesuwaniu pierwszej aktywności zawodowej aż do chwili zakończenia studiów. Dzisiejszy rynek pracy domaga się nie tylko kompetencji teoretycznych, ale także oficjalnie udokumentowanej praktyki. Sam nawet najbardziej prestiżowy dyplom, choć potrzebny, bywa niewystarczający. Podejmowanie pracy w trakcie nauki bywa kluczem do sukcesu w późniejszej karierze.
Pierwsza praca umożliwia również przełożenie wiedzy z sal wykładowych na praktyczne zadania. Co więcej, zatrudnienie choćby w wymiarze niepełnego etatu stanowi okazję do zbudowania sieci kontaktów, a więzi z przełożonymi, współpracownikami i klientami niejednokrotnie przekładają się na zdobycie ofert rekrutacyjnych po ukończeniu uczelni. Praca w okresie studiów pozwala też wypracować zdolności miękkie, obejmujące zarządzanie sobą w czasie czy współpracę w grupie.
Połączenie nauki oraz obowiązków zawodowych jest wykonalne, zwłaszcza dlatego, że wiele firm, rozumiejąc naturę studenckiego trybu, oferuje elastyczne formy zatrudnienia, dopasowane do zajęć akademickich.
Bagatelizowanie rozwoju kompetencji miękkich:
Firmy rekrutujące zwracają uwagę na efektywną współpracę w zespole, umiejętność negocjacji i otwartość na innowacje. Głównym błędem po stronie studentów bywa koncentracja na wąskiej wiedzy naukowej przy zaniedbaniu umiejętności społecznych. Kompetencje miękkie odgrywają znaczącą rolę: w tym kontakty interpersonalne, sprawna komunikacja, konstruktywne rozwiązywanie problemów i kreatywność. Niestety studia często nie rozwijają wystarczająco tych obszarów.
Skutecznym sposobem na rozwój kompetencji miękkich bywa udział w stowarzyszeniach studenckich, realizacja projektów czy działanie w ramach wolontariatów. Warto pielęgnować networking i czerpać korzyści z warsztatów, e-kursów czy szkoleń. Rozwinięte zdolności interpersonalne często stanowią argument przeważający w momencie zatrudnienia.
Ignorowanie budowania sieci kontaktów:
Networking oznacza zawieranie znajomości i relacji, które służą zarówno wzajemnej pomocy, jak i obopólnym korzyściom. Obszerna lista kontaktów to bezcenne źródło informacji, ułatwiające pozostanie na bieżąco z przemianami na rynku, aktualnymi nowinkami branżowymi oraz nadarzającymi się perspektywami rozwoju.
Networking pozwala też dotrzeć do wartościowych opcji zawodowych, staży lub praktyk, często niedostępnych w otwartych ofertach, które rozchodzą się drogą rekomendacji i poleceń. Ponadto relacje z bardziej doświadczonymi osobami stanowią ogromne wsparcie merytoryczne i mentorskie.
Dobrym sposobem staje się udział w różnych targach pracy, konferencjach i spotkaniach branżowych, a także obecność w kołach naukowych oraz aktywność na LinkedInie. Dzięki temu zyskujesz mocny fundament własnej drogi zawodowej.
Brak planów finansowych:
Odpowiedzialne dysponowanie finansami i właściwe decyzje mieszkaniowe, choć nie wydają się tak ważne, również mają duże znaczenie. Wysokość czynszu obciąża portfel, dlatego wybór lokum wymaga poświęcenia stosownej uwagi. Jeżeli studencki budżet jest ograniczony, impulsywny najem może pociągnąć za sobą poważne kłopoty w przyszłości. Co robić?
- Przygotuj szczegółowy kosztorys i regularnie rejestruj każdą płatność.
- Przeanalizuj swoje faktyczne możliwości finansowe przed wynajmem.
- Postaw na praktyczne i dobrze umiejscowione lokum – akademik lub mieszkanie – które zmieści się w realnym budżecie i nie będzie chwilową zachcianką.
- Buduj stopniowo fundusz rezerwowy na nagłe wydatki. Nawet małe kwoty odkładane regularnie mogą stworzyć w dłuższej perspektywie solidną poduszkę finansową.
Świadome zarządzanie pieniędzmi w latach studenckich stanowi nie tylko wsparcie tu i teraz, ale i w kontekście przyszłych inwestycji. Podczas planowania warto sięgać po ekspertów. Przykładem może być Extradom, czyli serwis pełen treści edukacyjnych, bezpłatnych kursów online i cennych rad związanych z budową, remontami czy przejrzystym gospodarowaniem funduszami w nieruchomościach. Jeśli chcesz zgłębić temat, wejdź na: https://www.extradom.pl/lp/akademia.
Brak dbałości o rozwój:
Błędem ograniczającym zawodowy potencjał jest ignorowanie potrzeby ciągłego doszkalania i inwestowania w siebie. To, co niedawno było nowatorskie, dziś stanowi standard, a już wkrótce może stać się przeżytkiem. Pozostawanie wyłącznie przy dyplomie po zakończeniu uczelni niestety sprzyja zastojowi w rozwoju zawodowym.
Jak dbać o ciągłe poszerzanie własnych możliwości już w czasie studiów?
- Wybieraj profesjonalne kursy, szkolenia, uzyskuj certyfikaty – w szczególności branżowe – które wzmacniają Twoją wiarygodność.
- Zwróć uwagę na e-learning i webinary, ponieważ dają dostęp do wiedzy w przystępnych cenach lub zupełnie bezpłatnie, a zarazem nie kolidują z napiętym rozkładem dnia.
- Zainteresuj się przyszłościowymi dziedzinami pokroju sztucznej inteligencji, Big Data, programowania czy cyberbezpieczeństwa. Te kompetencje zyskują na znaczeniu z każdym rokiem.
Nadmierne skupienie na ocenach zamiast na realnych umiejętnościach:
Coraz więcej rekruterów patrzy przychylnie nie tylko na dyplomy, ale przede wszystkim na udokumentowane kompetencje praktyczne oraz różnorodne projekty ukończone przez kandydata. Jak zrównoważyć intensywną naukę teoretyczną z równoległym poszerzaniem praktycznych zdolności, które cenią firmy?
Najlepiej dokładnie planować czas i harmonogram zajęć. Warto też aktywnie poszukiwać doświadczeń: staży, działań w kołach naukowych, freelance czy choćby dorywczej pracy, które rozbudowują realne umiejętności i tworzą atrakcyjne portfolio. Nawet niewielkie zlecenia czy działalność pro bono w CV okazują się bardzo cenne dla świeżo upieczonych absolwentów wchodzących na rynek.
Zaniedbanie zdrowia i równowagi między życiem a pracą:
Brak wystarczającej troski o własne zdrowie i niewłaściwy balans pomiędzy intensywną nauką a życiem prywatnym prowadzą do wypalenia na polu akademickim, a w konsekwencji osobistym, powodując nierzadko liczne kłopoty zdrowotne. Wpływa na to wielowymiarowy stres typowy dla lat studenckich, gdy presja egzaminacyjna i oczekiwania finansowe nakładają się na niepewność co do przyszłego zatrudnienia.
Jak zadbać o swoją kondycję fizyczną i psychiczną?
- Rozsądnie zarządzaj obowiązkami i ustalaj priorytety.
- Zapewniaj sobie odpowiednią ilość snu, prawidłową dietę, aktywność fizyczną oraz regularne chwile wytchnienia.
- Pielęgnuj więzi z bliskimi i rezerwuj czas na odpoczynek, a także rozwijanie pasji.
- Gdy poczujesz, że stres nieustannie rośnie, rozważ wsparcie specjalisty.
Podsumowanie:
Mądre wybory już podczas studiów przyspieszają przyszły sukces. Omijanie typowych błędów na tym etapie, kiedy kształtujemy karierę i całe życie, staje się prawdziwą inwestycją na kolejne lata. Co ma znaczenie w tym kontekście?
- Zdobywanie praktyki zawodowej w trakcie studiów.
- Wzmacnianie umiejętności społecznych.
- Budowa sieci znajomości biznesowych.
- Kierowanie domowym budżetem i kontrolowanie wydatków.
- Godzenie nauki i zdolności praktycznych.
- Regularne poszerzanie wiedzy przez całe życie.
- Troska o zdrowie i zachowywanie psychicznej równowagi.
Wystrzeganie się powszechnych studenckich pułapek jest w zasięgu każdego, jeśli tylko uświadomimy sobie, co nam grozi i zaczniemy działać rozważnie. Trzeba pamiętać, że przyszłość zawodowa w dużej mierze zależy wyłącznie od nas samych – rozsądne i planowe wykorzystanie okresu studiów pozwala stworzyć solidny grunt pod trwałe powodzenie i życiową satysfakcję.
Źródła:
- https://domnajutro.pl/
- Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej – Młodzi na rynku pracy
- https://www.extradom.pl/lp/akademia
- Główny Urząd Statystyczny
Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Małgorzata Poręba.