Uczestnictwo w zagranicznej konferencji naukowej, wyjazd edukacyjny, samodzielna inicjatywa badawcza czy kurs poza murami uczelni to jedne z tych celów, które dodają studenckiemu życiu koloru i kierunku. Choć wyobraźnia wielu studentów pracuje pełną parą, dane z siódmej edycji raportu EUROSTUDENT nie pozostawiają złudzeń – jedynie 16% studentów w Polsce sięga po dostępne formy wsparcia publicznego. Dla reszty głównym zabezpieczeniem finansowym pozostaje praca na część etatu oraz pieniądze od bliskich. Tymczasem możliwości pokrycia kosztów ambitnych przedsięwzięć jest znacznie więcej – wystarczy zorientować się, jak skutecznie do nich dotrzeć.

Jakiego rodzaju pomoc oferują uczelnie?

Zanim przejdziemy do mniej oczywistych źródeł finansowania, przypomnijmy sobie informacje o formach pomocy, jakie oferują same uczelnie – to właśnie one stanowią pierwszy krok na drodze do uzyskania wsparcia materialnego dla studiujących w Polsce. Szczególnym uznaniem cieszy się stypendium rektora, przeznaczone dla osób osiągających wysokie wyniki w nauce. Wysoka średnia ocen to jednak nie wszystko – liczą się również wyróżnienia naukowe, sukcesy artystyczne czy sportowe, zdobyte co najmniej na poziomie ogólnokrajowym. Tego rodzaju świadczenie ma charakter motywujący i trafia do najlepiej rokujących studentów, zazwyczaj mieszczących się w gronie około 10% najwyżej ocenianych osób na danym kierunku. Rywalizacja o to wyróżnienie należy więc do bardzo zaciętych. Inny rodzaj wsparcia – stypendium socjalne – powstał z myślą o osobach, które zmagają się z trudnościami finansowymi. W tym przypadku głównym kryterium jest dochód przypadający na członka rodziny studenta, nieprzekraczający określonego progu ustalanego na każdy rok akademicki. Aby je otrzymać, trzeba dostarczyć uczelni dokumenty potwierdzające sytuację ekonomiczną gospodarstwa domowego.

Wśród dostępnych form wsparcia funkcjonuje również stypendium adresowane do studentów z orzeczoną niepełnosprawnością. Przyznaje się je niezależnie od dochodów rodzinnych czy osiągnięć akademickich – liczy się wyłącznie dokument potwierdzający stopień niepełnosprawności. W sytuacjach nagłych, wynikających z nieprzewidzianych wydarzeń, uczelnia dopuszcza możliwość ubiegania się o zapomogę. Tego rodzaju jednorazowe świadczenie ma pomóc w opanowaniu przejściowych kłopotów finansowych, które potrafią utrudnić codzienne funkcjonowanie. Chociaż te formy pomocy odgrywają dużą rolę w życiu wielu osób studiujących, ich wysokość oraz warunki przyznawania często nie pokrywają wszystkich potrzeb wynikających z aktywnego udziału w projektach rozwojowych czy samokształceniu.

Wsparcie finansowe dla kariery naukowej

Studenci, którzy chcą rozwijać własne projekty badawcze, często już na samym początku napotykają trudności. Nie chodzi tu o brak zaangażowania ani przygotowania merytorycznego, ale o kwestie finansowe. Koszt zakupu niezbędnych materiałów, opłat za korzystanie z profesjonalnych baz danych, przygotowania badań terenowych czy opublikowania artykułu w magazynie naukowym potrafi skutecznie zniechęcić, szczególnie tych, którzy nie dysponują własnymi środkami. Do tego dochodzi konieczność podróży – spotkania z ekspertami lub udział w międzynarodowym sympozjum często stanowią istotny element całego przedsięwzięcia. Na szczęście zarówno uczelnie, jak i programy rządowe czy organizacje społeczne oferują mechanizmy wsparcia w postaci grantów, stypendiów i konkursów.

Granty dedykowane młodym talentom naukowym

Granty badawcze należą do najbardziej prestiżowych form wsparcia finansowego, jakie mogą zdobyć początkujący naukowcy. Programy uruchamiane przez Narodowe Centrum Nauki czy Narodowe Centrum Badań i Rozwoju kierowane są między innymi do studentów kończących studia magisterskie oraz doktorantów. Dzięki przyznanym środkom można samodzielnie prowadzić projekt naukowy – pokryć koszty zakupu sprzętu laboratoryjnego, materiałów eksperymentalnych, odczynników chemicznych czy wyjazdów na specjalistyczne konferencje.

Proces aplikacyjny wymaga starannego przygotowania i organizacji, a poszczególne kroki zależą od zapisów konkretnego regulaminu. W dokumentacji należy jasno określić cel badania, szczegółowo opisać proponowane metody pracy, przedstawić realistyczny plan czasowy oraz precyzyjny kosztorys. Ogromne znaczenie ma także obecność promotora naukowego – jego wiedza i doświadczenie często wpływają na jakość składanej aplikacji i ostateczne powodzenie całego przedsięwzięcia. W wielu uczelnianych konkursach wyznaczenie kierownika projektu jest wręcz wymagane na poziomie formalnym. Choć liczba chętnych zwykle przewyższa dostępne środki, zdobycie grantu stanowi przełomowy moment w karierze młodego naukowca – otwiera drogę do prowadzenia własnych badań, rozwijania samodzielności i budowania dorobku już na początku drogi zawodowej.

Firmowe programy nagród i stypendiów

Rosnąca liczba firm – zwłaszcza tych działających w sektorach technologii, finansów czy przemysłu farmaceutycznego – zaczyna dostrzegać ogromny potencjał, jaki drzemie w studentach i młodych absolwentach. W odpowiedzi na to zjawisko przedsiębiorstwa coraz chętniej tworzą programy stypendialne oraz organizują konkursy skierowane do osób uczących się na uczelniach wyższych. Takie inicjatywy nie tylko poprawiają postrzeganie marki w oczach młodych, ale również otwierają drogę do znalezienia przyszłych pracowników. Firmy przyznają nagrody w postaci stypendiów na określony czas – na przykład semestr lub rok akademicki – albo jednorazowych gratyfikacji za najlepsze opracowanie konkretnego zadania o charakterze biznesowym, ujętego najczęściej w formie case study.

W wielu przypadkach regulaminy przewidują konkretne wymagania wobec uczestników, między innymi ukończone lata studiów na wybranym kierunku, wysoką średnią ocen, aktywność poza uczelnią, znajomość języków obcych czy rozwinięte umiejętności interpersonalne. Przed przystąpieniem do pracy nad zgłoszeniem warto dokładnie zapoznać się z zapisami regulaminu – pozwoli to lepiej przygotować aplikację i dostosować ją do kryteriów oceniania. Udział w tego typu projektach wiąże się z szansą na zdobycie nowych kontaktów w środowisku zawodowym, praktycznego doświadczenia oraz wartościowego punktu w CV – nawet bez zdobycia nagrody głównej.

Najbardziej wiarygodnych informacji o aktualnych konkursach najlepiej szukać u źródła – na oficjalnych stronach internetowych przedsiębiorstw, szczególnie w podstronach „Kariera”, „CSR” lub „Fundacja”. Dobrze również monitorować ich obecność w mediach społecznościowych oraz sprawdzać bieżące ogłoszenia na dedykowanych portalach informacyjnych, na przykład Moje Stypendium.

Cyfrowa wspólnota

Finansowanie społecznościowe, znane też jako crowdfunding, zyskuje na znaczeniu jako sposób zdobywania środków na realizację rozmaitych przedsięwzięć – również tych inicjowanych przez studentów. Ta forma wsparcia opiera się na gromadzeniu niewielkich sum od dużej liczby osób, z reguły przy wykorzystaniu internetowych platform. Dla młodych ludzi oznacza to konkretną możliwość sfinansowania projektów o charakterze naukowym – od zorganizowania wyprawy badawczej po skonstruowanie pierwszego działającego modelu nowego urządzenia. Crowdfunding może również pomóc w realizacji planów twórczych – własnej publikacji, nagrania autorskiego albumu czy stworzenia filmu dokumentalnego.

Skuteczność kampanii nie zależy wyłącznie od samej idei. Duże znaczenie ma jej staranne opracowanie oraz umiejętne zaprezentowanie osobom gotowym do wsparcia. Na końcowy rezultat składa się wiele elementów:

• Konkretny cel kampanii – osoby, które zdecydują się wesprzeć projekt, muszą mieć pełną wiedzę, na co zostaną przeznaczone przekazane środki.
• Przekonująca prezentacja inicjatywy – dobrym pomysłem będzie stworzenie krótkiego filmu, dodanie ciekawych zdjęć i przygotowanie opisu, który nie tylko wyjaśni ideę, ale też zainspiruje odbiorców do działania.
• Rozsądnie ustalona kwota zbiórki – budżet powinien odpowiadać faktycznym potrzebom projektu, a jednocześnie sprawiać wrażenie możliwego do osiągnięcia dla osób zainteresowanych wsparciem.
• Różnorodne formy podziękowań – to mogą być drobne prezenty, rzeczy stworzone w ramach projektu, osobiste wyrazy wdzięczności, wczesny dostęp do efektów pracy czy zaproszenia na wydarzenia związane z inicjatywą.
• Skuteczna promocja akcji – warto rozkręcić ją w mediach społecznościowych i mówić o niej wśród studentów, znajomych czy w lokalnych środowiskach.

Crowdfunding to nie tylko sposób na zebranie potrzebnych funduszy. Taka kampania pomaga też stworzyć wokół projektu zaangażowaną grupę odbiorców oraz sprawdzić, jak bardzo pomysł przyciąga uwagę jeszcze przed jego realizacją.

Gdzie szukać wsparcia finansowego na inwestycje w rozwój osobisty?

Okres studiów nie ogranicza się do przyswajania teorii – to także czas na zdobywanie konkretnych umiejętności, które zwiększają szanse na zatrudnienie po ukończeniu nauki. Specjalistyczne szkolenia, certyfikowane kursy i warsztaty to wartościowa inwestycja w swoją zawodową przyszłość. Osoby otwarte na rozwój mają dostęp do rozmaitych form wsparcia finansowego. Dzięki nim łatwiej opłacić uczestnictwo, koszty przejazdu czy noclegi związane z aktywnością poza uczelnią.

Finansowanie ze środków UE

Studenci mogą korzystać z dofinansowań przeznaczonych na kursy oraz zdobycie certyfikatów – zarówno językowych, jak i specjalistycznych – dzięki inicjatywom wspieranym przez fundusze unijne. Tego rodzaju projekty funkcjonują głównie na szczeblu regionalnym. Organizują je urzędy marszałkowskie, wyspecjalizowane placówki edukacyjne, a także same szkoły wyższe, które aplikują o środki z Europejskiego Funduszu Społecznego. Wsparcie może dotyczyć między innymi kursów językowych kończących się egzaminem, szkoleń informatycznych, zajęć rozwijających umiejętności interpersonalne, jak również warsztatów technicznych czy menedżerskich o profilowanym charakterze.

Aby nie przegapić interesujących propozycji, najlepiej na bieżąco sprawdzać strony internetowe uczelni – zwłaszcza biur karier i jednostek odpowiadających za relacje ze środowiskiem zewnętrznym – a także platformy wojewódzkich urzędów pracy. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na daty rozpoczęcia rekrutacji oraz warunki uczestnictwa, ponieważ liczba dostępnych miejsc jest ograniczona, a nabory uruchamiane są najczęściej cyklicznie lub w ramach zamkniętych inicjatyw.

Edukacja i doświadczenie zawodowe za granicą

Coraz więcej młodych ludzi dostrzega, jak wiele daje doświadczenie zdobyte poza granicami kraju – nie tylko w oczach potencjalnych pracodawców, lecz także w kontekście własnego rozwoju. Studia, staż lub praktyki w międzynarodowym otoczeniu otwiera drzwi do rozwijania języka, poszerzania zawodowych umiejętności i nabywania cech, które ułatwiają odnalezienie się w nowych realiach. Kontakt z innymi kulturami pozwala lepiej zrozumieć odmienny sposób myślenia i budować relacje, które mogą zaprocentować w przyszłości.

Dla wielu studentów barierą nie do przeskoczenia okazują się koszty związane z wyjazdem za granicę. W obliczu braku innych opcji, część z nich decyduje się na kredyt gotówkowy, traktując go jako jedyną szansę na realizację planów. W takiej sytuacji należy dobrze przeanalizować dostępne propozycje, wykorzystując internetowe porównywarki oraz kalkulatory kredytowe. Pozwalają one nie tylko zestawić warunki finansowe, ale też ocenić wiarygodność instytucji udzielającej finansowania – a to może uchronić przed nieprzyjemnymi konsekwencjami w przyszłości. Warto jednak wiedzieć, że w Polsce funkcjonuje wiele programów, które wspierają młodych w realizacji edukacyjnych planów za granicą i pokrywają sporą część związanych z tym wydatków.

Erasmus+ jako europejska platforma wymiany doświadczeń edukacyjnych i zawodowych

Erasmus+ od lat cieszy się opinią najchętniej wybieranego programu sprzyjającego wyjazdom zagranicznym studentów i pracowników akademickich, zarówno w Europie, jak i w krajach spoza Unii. Jego najbardziej rozbudowaną formą są wyjazdy na studia, które pozwalają spędzić semestr lub dwa na partnerskiej uczelni za granicą. Dzięki europejskiemu systemowi punktów ECTS, macierzysta uczelnia zalicza cały okres nauki za granicą, umożliwiając studentom płynny powrót do dalszego toku studiów bez konieczności nadrabiania zajęć ani uzupełniania formalności. Osoby zakwalifikowane do udziału w programie otrzymują wsparcie finansowe w postaci stypendium – jego wysokość zależy od lokalnych kosztów życia i kraju, do którego kierowany jest wyjazd. Proces kwalifikacyjny przeprowadzany jest najczęściej na poziomie wydziału lub uczelni i opiera się głównie na średniej ocen oraz poziomie znajomości języka, w którym prowadzone będą zajęcia akademickie.

Równie dużym zainteresowaniem cieszy się program poświęcony praktykom zawodowym. Pozwala on na zdobycie doświadczenia w rzeczywistym środowisku pracy – w przedsiębiorstwach, organizacjach pozarządowych, instytutach badawczych czy innych placówkach zagranicznych – w trakcie pobytu trwającego od dwóch miesięcy do roku. Także w tym przypadku uczestnicy mogą liczyć na stypendium mające zredukować koszty utrzymania. Znalezienie konkretnej oferty leży często po stronie studenta, co samo w sobie uczy samodzielności i pozwala lepiej poznać realia rekrutacji międzynarodowej, choć uczelnie i partnerzy programu oferują pomoc w postaci baz ofert i konsultacji.

AIESEC i IAESTE – globalne programy stażowe i wolontariackie

Choć program Erasmus+ cieszy się największym rozgłosem, nie wyczerpuje on możliwości, jakie mają studenci pragnący zdobyć doświadczenie poza granicami Polski. Prężnie działa między innymi IAESTE – organizacja skupiająca się na organizowaniu płatnych praktyk technicznych dla osób studiujących kierunki inżynieryjne, przyrodnicze oraz pokrewne. Propozycje staży są starannie dopasowane do specjalizacji uczestników. Innym ważnym graczem na tym polu jest AIESEC – stowarzyszenie młodych ludzi działające na ponad stu rynkach, stawiające na rozwój umiejętności przywódczych i promowanie kontaktów międzykulturowych. Uczestnicy biorący udział w zagranicznych praktykach, projektach społecznych czy inicjatywach wolontariackich uczą się zaradności, odpowiedzialności i skutecznej współpracy w środowisku międzynarodowym. W ramach działalności AIESEC funkcjonują trzy główne ścieżki:

• Global Volunteer – krótkoterminowe projekty społeczne realizowane w różnych częściach świata, często z zapewnionym noclegiem i częściowym wyżywieniem, inspirowane Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ.
• Global Talent – staże zawodowe w firmach oraz startupach, pozwalające uczestnikom zdobywać praktyczne umiejętności w realiach zagranicznego rynku pracy.
• Global Teacher – propozycja dla studentów i absolwentów zainteresowanych zdobywaniem doświadczenia w obszarze edukacji w międzynarodowym otoczeniu.

Zgłoszenia odbywają się za pośrednictwem oficjalnej platformy AIESEC oraz przy wsparciu lokalnych biur organizacji, funkcjonujących przy wielu polskich szkołach wyższych.

Podsumowanie

Pielęgnowanie pasji i zdobywanie nowych umiejętności jest możliwe, nawet wtedy, gdy portfel nie imponuje zawartością. Realizacja międzynarodowych przedsięwzięć czy tworzenie własnych badań nie musi pozostać wyłącznie planem odkładanym „na kiedyś”. Świat finansowego wsparcia kryje o wiele więcej możliwości, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Sporo zależy od elastycznego podejścia i cierpliwości w szukaniu informacji. Warto systematycznie odwiedzać witryny uczelniane, sprawdzać aktualności w biurach karier, śledzić inicjatywy fundacji edukacyjnych i sprawdzać ogłoszenia związane z projektami oraz rekrutacjami. Trafnie dobrane źródło finansowania potrafi nie tylko wesprzeć konkretną inicjatywę, ale także całkowicie zmienić bieg dalszej ścieżki zawodowej.

 

Źródła:

• Totalmoney
• Podsumowanie projektu EUROSTUDENT VII – Ministerstwo Edukacji Narodowej – Portal Gov.pl
• Narodowe Centrum Nauki
• Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – Portal Gov.pl
• O programie – Narodowa Agencja Erasmus+
• IAESTE Poland
• AIESEC – strona programu

 

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Joanna Ważny

---

wróć