Studia to czas intensywnego rozwoju intelektualnego i osobistego. Projekty, egzaminy oraz ciągła nauka sprawiają, że łatwo zapomnieć o własnych potrzebach. Zdrowe podejście to nie tylko regularny ruch i zbilansowane jedzenie, ale też organizacja codziennych zajęć, odpoczynek, realizacja pasji oraz budowanie wartościowych relacji społecznych. Studia oferują wiele możliwości wypracowania sposobów na zapobieganie wypaleniu, które może pojawić się w dalszej karierze. Jak osiągnąć równowagę i cieszyć się życiem studenckim, nie zapominając jednocześnie o sobie?

Pełnowartościowe posiłki – fundament zdrowego żywienia

Odpowiednia dieta zapewnia energię potrzebną na długie wykłady i wymagające ćwiczenia. Choć wielu zdaje sobie sprawę z korzyści płynących z właściwego żywienia, w praktyce studenci często wybierają szybkie przekąski lub produkty silnie przetworzone. Spożywanie zbyt wielu cukrów prostych albo tłuszczów trans wpływa na wahanie nastroju i obniża odporność. Coraz większa popularność napojów energetycznych kusi tych, którzy pragną szybkiej pobudki po nieprzespanych nocach. W szybkim trybie życia łatwo zapomnieć o długofalowych skutkach niewłaściwej diety.

Jedząc często posiłki zawierające pełnowartościowe białka, tłuszcze nienasycone oraz węglowodany złożone, studenci utrzymują stabilny poziom cukru we krwi, który wspiera koncentrację i daje zastrzyk energii na długie godziny. Warzywa i owoce uzupełniają organizm o witaminy, minerały oraz błonnik, produkty pełnoziarniste dostarczają energii stopniowo, dając sytość na dłużej, a chude mięsa i ryby zaopatrują w potrzebne aminokwasy. Osoby niejedzące mięsa zawsze mogą sięgnąć po rośliny strączkowe lub tofu.

Równie istotne jest nawodnienie. Wypijając około 2 litrów wody dziennie, studenci zmniejszają ryzyko wystąpienia bólów głowy, polepszają zdolności skutecznej nauki i wspierają funkcjonowanie układu nerwowego.

Dieta na wzmocnienie koncentracji podczas nauki

Planowanie posiłków przynosi wymierne oszczędności, zwłaszcza gdy korzysta się z sezonowych warzyw i owoców. Dzięki przygotowaniu większej ilości jedzenia na raz można podzielić je na kilka porcji, które potem wystarczy odgrzać; w wielu przypadkach można je też zamrozić, by nie straciły świeżości.

Na przekąski czy drugie śniadanie warto wybrać zdrowe opcje, między innymi kanapki z pełnoziarnistego pieczywa z dodatkiem wędlin drobiowych i warzyw, owsiankę wzbogaconą pestkami czy świeżymi owocami oraz sałatki z lekkim dressingiem opartym na oliwie z oliwek. Jeśli chodzi o napoje, dobrym wyborem jest zielona herbata o umiarkowanej zawartości kofeiny, ponieważ delikatnie pobudza i wzmaga koncentrację; zawiera polifenole, które wspomagają funkcje pamięci. Przy piciu zbyt dużej ilości napojów kawowych warto też dla odmiany sięgnąć po napoje roślinne, na przykład owsiane lub migdałowe. Orzechy, pełne nienasyconych kwasów tłuszczowych, białka i mikroelementów, są dobrym wsparciem dla mózgu; można też sięgać po masło orzechowe, choć tu należy pamiętać, by nie przesadzić z jego ilością, bo choć zdrowe, jest też bardzo kaloryczne. Warto dodawać do posiłków nasiona słonecznika, dyni oraz suszone owoce, które dostarczają cennych minerałów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Studenci powinni uważnie analizować skład batonów zbożowych i musli dostępnych w sklepach, ponieważ niektóre zawierają duże ilości cukru lub syropu glukozowo-fruktozowego. Nadmierne spożywanie słodkich przekąsek powoduje senność i obniża zdolności do skupienia.

Aktywność fizyczna i jej wpływ na samopoczucie

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca około 150 minut ruchu tygodniowo dla każdej osoby dorosłej. Choć powszechnie słyszy się, jak wiele korzyści płynie z regularnej aktywności fizycznej, studentom często brakuje na nią czasu. Projekty, prezentacje i angażujące zajęcia studenckie wyczerpują energię, a dodatkowy wysiłek na dojazdy na uczelnie tylko pogłębia zmęczenie.

Mimo to warto znaleźć chociażby kilka minut na ćwiczenia, gdyż nawet krótki trening przynosi zauważalne rezultaty. Ruch poprawia odporność, zmniejsza ryzyko infekcji, wspiera utrzymanie prawidłowej wagi, wzmacnia sylwetkę oraz wprawia nas w lepszy nastrój dzięki wydzielanym endorfinom. Co więcej, regularny wysiłek pomaga w regulacji napięć układu nerwowego i przeciwdziała nadmiernemu stresowi.

Jak znaleźć czas na ruch w napiętym harmonogramie?

Organizacja dnia z uwzględnieniem wysiłku fizycznego nie musi być trudna, jeśli wprowadzi się drobne, ale codzienne aktywności. Można wybrać schody zamiast windy, dodać krótkie spacery między zajęciami lub w alternatywie dla dojazdów oraz wybrać ulubioną formę ruchu – taniec, rolki, pływanie albo ćwiczenia siłowe w domu. Gdy sport sprawia radość, łatwo wkomponować go w tygodniowy plan.

Dla miłośników rywalizacji i wspólnej aktywności Akademicki Związek Sportowy oferuje liczne sekcje sportowe, w tym siatkówkę, koszykówkę, lekkoatletykę czy sztuki walki. Uczestnictwo w zajęciach sportowych nie tylko umożliwia udział w zawodach, ale także przynosi korzyści, takie jak punkty stypendialne lub zaliczenie zajęć wychowania fizycznego.

Wyzwania dla psychiki w trakcie studiów

Utrzymanie równowagi psychicznej to nie lada wyzwanie w okresie studiów. Presja związana z egzaminami, kolejnymi zaliczeniami, porównywaniem się z rówieśnikami i lękiem przed niepowodzeniem potrafi naprawdę przytłoczyć. Nie każdy potrafi jednocześnie dbać o osiągnięcia akademickie i swoje ambicje oraz o odpoczynek. Podczas sesji mnóstwo studentów balansują na granicy wyczerpania, co ma bardzo zły wpływ na motywację oraz ogólny nastrój.

W tej sytuacji pomaga poznanie własnych reakcji na stres i wypracowanie sposobów radzenia sobie z emocjami. Dobrym rozwiązaniem jest przemyślana organizacja czasu. Ustalanie tygodniowych priorytetów pomaga uniknąć chaosu oraz nagromadzenia obowiązków. Równoważenie nauki, aktywności fizycznej i rozrywki to klucz do utrzymania wysokiego poziomu energii i motywacji.

Jak radzić sobie w stresujących sytuacjach?

Gdy lista zadań staje się zbyt przytłaczająca, warto nie skupiać się na tym, co jeszcze przed nami, tylko wyznaczyć kolejność działań i skreślać te, które już zostały wykonane.  Dzięki temu łatwiej dostrzeżemy postępy. Krótkie, pięciominutowe przerwy mogą zdziałać cuda – wystarczy oderwać wzrok od komputera i spojrzeć przez okno, aby rozluźnić oczy. Warto też wykonać kilka głębszych oddechów, wyprostować plecy oraz zrobić drobne ćwiczenia w miejscu, na przykład skłony, wymachy rąk czy barków.

Gdy uczucie przytłoczenia wzrasta, szczególnie w całej studenckiej grupie, warto porozmawiać z prowadzącym przedmiot lub opiekunem roku, aby ustalić priorytety. Uczelnie oferują także bezpłatne poradnie psychologiczne i biura doradcze, gdzie studenci mogą skorzystać z pomocy specjalistów. Wczesne szukanie wsparcia ogranicza negatywne skutki przewlekłego stresu, co wpływa na lepsze wyniki podczas sesji oraz korzystniejsze podejście do nauki i pracy w przyszłości.

Znaczenie snu i skutecznego odpoczynku

Studenci często rezygnują z odpowiedniej ilości snu, szczególnie podczas intensywnego okresu zaliczeń. Technologie sprzyjają nocnym sesjom przed ekranami – seriale i gry online oferują przyjemną alternatywę dla wypoczynku lub powtarzania notatek. A jak wiadomo, brak snu negatywnie oddziałuje na koncentrację, pamięć i nastrój w ciągu dnia.

Dobrze przespana noc pozwala ciału na regenerację. Odpowiedni wypoczynek odnawia zasoby intelektualne i wspiera procesy zapamiętywania – właśnie w nocy dochodzi do konsolidacji wiedzy w mózgu. Sen wpływa także na prawidłową regulację hormonów sterujących uczuciem głodu i sytości. Chroniczne niedosypianie zakłóca metabolizm i zwiększa chęć na słodkie przekąski.

Jak poprawić jakość snu?

Osoby, które dbają o regenerację, szybciej przyswajają nowe informacje i lepiej radzą sobie z codziennymi zadaniami. Wieczorne wyciszenie bez wpatrywania się w światło niebieskie płynące z ekranów znacząco usprawnia zasypianie. Warto wyłączyć urządzenia elektroniczne na około pół godziny przed snem i zająć się np. czytaniem książki – to pomoże się zrelaksować, a także ustabilizować naturalny rytm dobowy.

Regularne wietrzenie pokoju oraz utrzymanie optymalnej, chłodniejszej temperatury również wpłynie korzystnie na jakość snu. Również świeża pościel oraz spokojna, relaksacyjna muzyka mogą pomóc w osiągnięciu stanu odpoczynku i wyciszenia przed kolejnym dniem pełnym wrażeń. Znaczenie ma również materac dobrany do wagi – zbyt twardy może uciskać stawy, a zbyt miękki nie będzie stanowić wystarczającego wsparcia dla kręgosłupa.

Podsumowanie

Studia wymagają dbałości zarówno o ciało, jak i umysł. Pomimo licznych obowiązków i presji związanej z zaliczeniami okres studiów to doskonała okazja na wypracowanie zdrowych nawyków. Odpowiednio zbilansowana dieta dostarcza niezbędnych składników i wspiera proces uczenia się, regularne ćwiczenia poprawiają odporność na stres, a przemyślany plan dnia pozwala znaleźć czas na hobby i kontakty z rówieśnikami.

Studia to nie tylko pasmo obowiązków, ale inspirujący etap życia, który rozwija nie tylko zdolności naukowe; to czas budowania nowych znajomości, lepszego poznawania samego siebie oraz kształtowania fundamentów zdrowych nawyków, które pozostaną z nami na długie lata. Dlatego tak ważne jest korzystanie z dostępnych możliwości rozwoju, a jednocześnie rezerwowanie chwil na odpoczynek i dbanie o swój dobrostan w pełnym wymiarze.

Źródła:

• Światowa Organizacja Zdrowia WHO
• Akademicki Związek Sportowy
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
• https://inpostfresh.pl/

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.

Autor: Małgorzata Poręba

---

wróć